
در پاسخ به سوالات یکی از دوستان
با تشکر از سوال فنی و دقیقتون ، این شاید سوال خیلی از هموطنان باشه
۱ – چرا قدیمی ها میگن بارون از مهرماه شروع میشده و برف تا پایان اسفند در شیراز ادامه داشته ؟
واقعیت اینه که چون قدیمیها سن بیشتری نسبت به ما دارن ، مسلما هم خشکسالیهای بیشتری رو دیدن و هم ترسالی های بیشتر ، اما خشکسالی های اخیر باعث شده که بیشتر از ترسالی های قدیم یاد کنند ، در واقع ترسالی ها و خشکسالی ها دوره ای هستند و دائما با شدت و ضعف تکرار میشوند، اما چرا بارش برف تا پایان اسفند ادامه داشته ، همه به دلیل دخالت بشر است .
بارشها چند علت اصلی دارن ، ۱- ورود سیستمهای قوی به یک منطقه و بارش در اون منطقه به شرطی که رطوبت منطقه به اندازه ی کافی باشد ، در غیر اینصورت بخشی از توان ابر برای اشباع اولیه ی رطوبت منطقه هدر میرود. به عنوان مثال اگر در شمال کشور با ورود سیستمهای نه چندان قوی ، به محض ورود بارش اتفاق می افتد ،علتش مرطوب بودن خود منطقه است . حال این سوال پیش می آید که چرا شمال مرطوب است ، یکی از دلایل آن نزدیکی به دریاست ، شاید بپرسید که بوشهر و فارس هم به دریا نزدیکند ، اما نزدیکی به دریا فقط بخشی از قضیه است ، بخش اعظم رطوبت شمال کشور از آبهای زیرزمینی تامین می شود ، شاید بپرسید که آبهای زیر زمینی ؟؟؟؟!!!!! بله آبهای زیر زمینی از طریق ریشه ی گیاهان از اعماق زمین به سطح درخت یا گیاهان منتقل شده و موجب مرطوب ماندن دائمی بخشی از سطح زمین میشوند (تعرق گیاهان) ، حال اگر هوا کمی سرد شود مسلما هوای مرطوب حاصل از گیاهان و رطوبت دریا باعث تشکیل ابرهای محلی و مه می شود ، این ابرهای محلی جلوی تابش خورشید به زمین را میگیرند و ما روزهای ابری بیشتری را در طول سال خواهیم داشت ، کمی جلوتر میرویم و زمستان را بررسی میکنیم ، هر چه تعداد روزهای ابری و بارانی در زمستان بیشتر باشد احتمال بارش برف نیز بیشتر است ، چرا که دمای سطح زمین در زمستان کمتر شده و موجب میشود که برف ها قبل از آب شدن به زمین برسند.
همچنین آبهای سطحی و رودخانه ها نیز در رطوبت یک منطقه تاثیر دارند .
شما قضاوت کنید چقدر از جنگلها و آبهای سطحی و زیر زمینی ما از بین رفته اند ، و ما در سال چند روز ابری و بارانی داریم.
ابرهایی که به منطقه ی ما نزدیک میشوند به جای بارش چند روزه ، فقط با کلی زحمت طی یکی دو روز اول سعی بر بالا بردن رطوبت منطقه ما می کنند و باران پیش از به زمین رسیدن ، در هوا تبدیل به رطوبت میشود و تازه بعد از چند روز شروع به بارش میکند و هنوز بارش آن شروع نشده به اتمام میرسند. از آن طرف هم هوا زودتر گرم میشود ، البته ما انسانها حتی بر اتمسفر و جو زمین هم تاثیر گذاشته ایم ، دیگه ادامه نمیدم ….
۲-چرا پیش بینی های فصلی سایتها و کارشناسان مختلف با هم تفاوتهای زیادی دارند و گاها برعکس هم هستند.
درمورد پیش بینی های فصلی نیز ، این پیش بینی ها بر اساس شاخص های دور پیوندی محاسبه می شوند ، این شاخص ها بر اساس دما و فشار آبهای اقیانوس آرام و اطلس و هند و منجمد شمالی و جنوبی و همچنین دریای سرخ و خلیج فارس ، دریای سیاه و مدیترانه برای ایران محاسبه میشوند. اقیانوس آرامی که چندین هزار کیلومتر از ایران فاصله دارد و همچنین اطلس
تصور کنید در این میان تغییرات اقلیمی تمامی کشورهایی که این ابرها می پیمایند تا از اقیانوس آرام به ایران برسند بر این ابرها تاثیر می گذارد . حال اگر مثل امسال پدیده ای به نام النینو نیز در آن دخیل شود که همه ی معادلات را به هم میریزد.
پدیده ی النینو باعث میشود که دمای آبهای شرق اقیانوس آرام که به کشور ما نزدیکتر است بیشتر از حد نرمال شود و بادهای آن منطقه به جای وزش از شرق به غرب ، برعکس شده و از غرب به شرق بوزند و رطوبت را به سمت منطقه ی ما هدایت کنند ، و بهتره بگم همه چیز بر عکس میشه ، اما همانطور که گفتم در مسیر باید دید که چه بر سر این رطوبتها بیاید چون قبل از ایران باید از شمال آفریقا و بخشهایی از اروپا هم بگذرد.
البته قضیه پیچیده تر از آن است که گفتم و این وسط بسیاری شاخص های دیگر هم دخیلیند. لذا طبیعی است که پیش بینی های فصلی به این راحتی ها هم نباشد و اما تا پیش از رخنه ی اولین سیستم بارشی به بخشهای مرکزی و جنوبی کشور و عقب نشینی پرفشار جنب حاره ای از روی ایران ، تقریبا تمام پیش بینی های فصلی توکل بر خدا صادر می شوند ، البته محاسباتی هم در آن دخیل هستند. پس از خروج پرفشار جنب حاره ای از ایران ، مسلما چون شمال کشور از این پر فشار که از عرض های پایین به کشور ما وارد میشود دور شده است لذا میتوان با قاطعیت وضعیت ابرهای ورودی به شمال کشور را تخمین زد ، اما همچنان جنوب به یک تغییر کوچک در وضعیت این پرفشار بستگی دارد . از آنجا که خط استوا همیشه تابستان را پشت سر میگذارد و زمانی که در نیمکره ی شمالی و ایران زمستان است ، هوا در نیمکره ی جنوبی مثل استرالیه تابستانی است ، با کمی بالا و پایین شدن این پرفشار استوایی ممکن است در اواسط زمستان هم هوای تابستانی به طور موقت به جنوب ایران برگردد.
پیش بینی سایت ما نیز بر اساس شاخص های دور پیوندی و همچنین یک سری معیار های خاص برای اولین بار و به صورت آزمایشی صادر شده است و مسلما با ورود به آبان ماه ممکن است تغییراتی را داشته باشد ، اما همچنان ما برای استان فارس ، طی ماه آذر خوشبین هستیم. پیش بینی فصلی جدید این سایت در ابتدای آبان ماه اعلام خواهد شد.
۳- بارشها دورتر آغاز شود بهتر است یا زودتر ؟
برای منطقه ی فارس ، از لحاظ کشاورزی و پراکندگی بارشها ، در صورتی که بارشها زود شروع شود ، احتمال زیادی وجود دارد که دی ماه یا بهمن ماه وقفه ی بارشی رخ دهد و این امر هم احتمال بارش برف را کمتر میکند و هم افزایش دما را در پی خواهد داشت و برای کشاورزی مضر خواهد بود . لذا با توجه به اینکه پیش بینی می شود در آذر ماه النینو تقویت شود و نگرانی برای بارش در آن زمان وجود ندارد ، به نظر میرسد که اگر بارشها حداقل از نیمه ی سوم آبان ماه شروع شود وضعیت بهتر خواهد بود .
یک سیستم بین ۷ الی ۱۰ آبان و یک سیستم بین ۱۹ تا ۲۴ آبان به منطقه ی فارس نفوذ خواهد کرد که به نظر میرسد سیستم اول رطوبت کافی برای بارش را نداشته باشد و چون اولین سیستم هست ممکن است در بدو ورود متلاشی شود و اثری از آن نماند و البته احتمال بارش خفیف هم دور از انتظار نیست . اما سیستم دوم برای بارش محتمل تر است. هر چند عدم بارش تا پایان آبان هم چندان نگران کننده نیست.
۴- آیا اسفندماه هوا گرم میشود ؟
چندین سال پیاپی است که جنب حاره ای آغاز ورود خود را از سمت خلیج فارس و بوشهر شروع میکند و متاسفانه اسفند های ضعیفی را برای غرب فارس رقم میزند ، اما وضعیت برای شرق فارس بهتر است . جنب حاره ای موجب افزایش دما نیز میشود که امیدواریم امسال این قضیه تکرار نشود و وضعیت بارش برای غرب فارس هم بهتر شود.
در پایان اگه خیلی حرف زدم و یا خوب توضیح نداده م ببخشید چون این پاسخ رو توی همون نظرات می خواستم پاسخ بدم دیدم خیلی طولانی شد گفتم به یه مطلب تبدیلش کنم و البته ویرایش هم نشده.